கிண்ணிமங்கலம் லிங்கம் - முழுவடிவம், பின்னர் உடைபட்ட நிலை - ஒளிப்படங்கள்

 கிண்ணிமங்கலத்தில் இலிங்கவடிவில் உள்ள சிற்பத்தில் தமிழ் பிராமிக் கல்வெட்டு சில மாதங்களுக்கு முன்னர் பத்திரிகைகளில் வெளியானது. கிண்ணிமங்கலம் முகலிங்கத்தின் முதல் படம் முகநூல், தி ஹிண்டு நாளிதழ் இவற்றில் அச்சாயின. பின்னர், அதன் தலை உடைபட்ட நிலையில் உள்ள போட்டோவே மீடியாக்களில் வருகிறது. முதலில் வெளியான ஒளிப்படம், இப்போது பரவலாக வரும் படம் இரண்டையும் ஒப்பிட்டு, இரண்டுக்கும் உள்ள வேறுபாடுகளை விளக்கிச் சில கட்டுரைகள் எழுதியுள்ளேன். சோழ வரலாற்று ஆய்வுச் சங்கத் தலைவர்: அய்யம்பேட்டை ந. செல்வராஜ் மற்றும் குழுமம் இவற்றைப் படிக்க வேண்டுகிறேன். மேலும், கிண்ணிமங்கலக் கண்டுபிடிப்புகளுக்கு பரிசு, விருது அளிக்கும் விழாக்களில் உள்ள அறிக்கைகள், வரவேற்பிதழ்கள் இவற்றிலும் முழுமையான கிண்ணிமங்கலச் சிற்பத்தின் ஒளிப்படத்தைப் பயன்படுத்தினால் வரலாறு வருங்கால இளைஞர்கள் முன்னெடுத்துச் செல்வர். வட்டெழுத்து ஓலைச் சுவடி, வட்டெழுத்து ஃபாண்ட் போல உள்ளது. மேலும், வட்டெழுத்துக் கல்வெட்டு இலக்கணப் பிழைகள் கொண்டதாய் இருக்கிறது. 
 
(1) Kinnimangalam Ekamukha Linga - earlier Intact form as found and later Broken form
http://nganesan.blogspot.com/2020/07/ekamukga-linga-intact-and-broken.html

(2) ஐந்து புள்ளிகளுடன் கூடிய கிண்ணிமங்கல இலிங்கக் கல்வெட்டு
http://nganesan.blogspot.com/2020/07/kinnimangalam-linga-brahmi-pulli.html
கிண்ணிமங்கலத்தில் முகலிங்கம் (நெட்ரம்பாக்கம் இலிங்கத்தில் உள்ளது போலவே தமிழ் பிராமி எழுத்து எழுதிய முறை முக்கியமானது.)

இரண்டு சிவாலயங்களில் தான் தமிழ் பிராமிக் கல்வெட்டுகள் கிடைத்துள்ளன: (1) நெட்ரம்பாக்கம் (2) கிண்ணிமங்கலம். மற்ற சங்ககாலக் கல்வெட்டுக்களில் அனேகம்  மலைக்குகைகள், கற்படுகைகளில் சமணர்களின் தொடர்புடையவை. கிண்ணிமங்கலம் இலிங்கத்தை தலைகீழாகத் திருப்பித் தான் எழுத்துக்களைப் படிக்கவேண்டும். இதே போல, 2016-ல் கிடைத்த நெட்ரம்பாக்கம் இலிங்கத்திலும் “சேநருமான்” என்று எழுதியுள்ளதைப் படிக்கச், சிவலிங்கத்தை 180 பாகை தலைகீழாகத் திருப்பல் வேண்டும். மண்ணுக்குள் - பாதாள லோகம் சென்றுவிட்டதால், தலைவன் பேரை இவ்வாறு எழுதி, ஈமச்சீர்கள் செய்து, சிவலிங்கத்தை நாட்டுவது வழக்கம் எனத் தெரிகிறது. பள்ளிப்படைகொண்டான் பெயர் மண்ணுள்ளே மறைந்துவிடும். நெற்றம்பாக்கம் லிங்கத்தில் நெய்தல் மலர்களும், இலைகளும் உள்ள தடாகமும், அத்துடன் தமிழ் பிராமி எழுத்தும் பொறிக்கப்பட்டுள்ளன. நெய்தல் நீர்ப்பூத் தாவரம் தொல்காப்பியத்திலே நெய்தல் திணைக் கடவுள் வருணன் தொடர்பைக் காட்டுகிறது. இவை பற்றி விரிவாக எழுதியுள்ள கட்டுரை:

(3) Ekamukha Linga with Tamil Brahmi inscription in Kiṇṇimaṅkalam Ekanathan Mutt
https://nganesan.blogspot.com/2020/07/ekamukha-linga-with-tamil-brahmi.html
Comparing Lingas of Netrambakkam and Kinnimangalam
In 2016, Tamil Brahmi inscription on a large linga in Netrambakkam village  Śiva temple was discovered. Dr. R. Nagaswamy read the inscription as, "cēntamān", https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/Siva-Linga-with-early-Brahmi-inscription-found/article14009612.ece
However, upon re-examination, it is read as "cēnarumān", with cēnaru = armyfolk. cēnarumān will be son/heir of warriors. cēnaru is a tadbhava from sena, a Sanskrit word, while cēntan is Tamil for Murukan-Skanda. The most significant aspect of both the Netrambakkam and Kinnimangalam lingas is that they have to be rotated upside down for reading the script. From Tamil verb, cāy-tal, Sanskrit nouns like sayana 'bed', śava 'corpse' are derived. Extreme cāytal  is 180 degree turn limit and this is done in memorial linga writing. The Netrambakkam lingam has Neytal 'blue water lily, nymphaea violacea' flowers,  plant-symbol of Neytal Littoral (Sea) Landscape in Sangam texts showing the ancient connection of Linga form with Varuṇa, the neytal god. neytal paṟai is 'death drum' which Tiruvalluvar calls as "paṭāap paṟai".  The Netrambakkam inscription, with Neytal flowers and leaves, is dated to 2nd or 3rd century CE. Similar date can be assigned to Kinnimangalam image and inscription.
 
கிண்ணிமங்கலம் இலிங்கம் ஒளிப்படங்களைப் பார்த்து ஆராய்க. 
நா. கணேசன்
 
முதலில் அச்சாகிய கிண்ணிமங்கலம் இலிங்கம்:
 
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKnMacGmqXTLAE4uWvyMN-vXpZyDkxSQ990E-lLK4KXYXRWu3X8bWj-gNvFkGEBtTeaGHuNYnSqpLDXgFADf6xdpr4Z90vAMKrCTnkdoiGqPXSDqzDIrrsmdP9_OVXaVHSZDsHuQ/s1600/image.png 
 
பின்னர் தலை சிதைந்த நிலை:
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjitPDUjog9s-ywQ1vHlIlJxglBNIXk4S5vb9wFTijH3VZrndHXtIh4Mig-AhSumGoQBmPSi4JZ-MljAwr3uKkVfH8K2cRdA1PVMZE9sRzEDNgcP1qDEn-VuF-LpwAoDlEfDyEmlw/s1600/Eagan+Adhan+Gottam+history+27.jpg 
ஒப்பீடு.

 
 
 

 

சித்திரை முதல் நாள்... தொல்காப்பியர் திருநாள்!- Dinamani, 21st February 2021

உலகத் தாய்மொழி நாள் ஆகிய பிப்ரவரி 21, 2021 அன்று அமெரிக்கக் கூட்டுத் தமிழ்ச் சங்கப் பேரவை (FeTNA) தலைவர், செயலர் தமிழ்நாடு அரசாங்கத்துக்கு விடுத்துள்ள வேண்டுகோளின் பேரில், பேரா. செ. வை. சண்முகம் (அண்ணாமலைப் பல்கலைக்கழகம்), முனைவர் நா. கணேசன் (ஹூஸ்டன், அமெரிக்கா) எழுதி அனுப்பிய கட்டுரையைத் தினமணி நாளிதழ் வெளியிட்டுள்ளது. ஃபெட்னா பேரவைக் கடிதமும், நாங்கள் அனுப்பிய கட்டுரையும் வாசிக்கலாம். திருவள்ளுவர் திருநாள் எனத் தைத் திங்கள் பிறப்பு (பொங்கல்) அமைந்துவிட்டது. அதற்கு இணையாக, தொல்காப்பியர் திருநாள் எனச் சித்திரை முதல்நாள் (தமிழ் வருடப் பிறப்பு) அமைதற்கான வேண்டுகோள்.
அமெரிக்கக் கூட்டுத் தமிழ்ச் சங்கப் பேரவை வேண்டுகோள்:



 

உலகத் தாய்மொழி நாள் வெளியீடு - தினமணியில்.
சித்திரை முதல் நாள்... தொல்காப்பியர் திருநாள்!- Dinamani

By நா. கணேசன், Published on : 21st February 2021 09:45 PM
https://www.dinamani.com/weekly-supplements/tamilmani/2021/feb/21/சித்திரை-முதல்-நாள்-தொல்காப்பியர்-திருநாள்-3567698.html
 

நாங்கள் இருவரும் தினமணிக்கு அனுப்பிய கட்டுரை வடிவம்:

தொல்காப்பியர் திருநாள் எனச் சித்திரை முதல் நாளைத் தருக

செ. வை. சண்முகம், நா. கணேசன்

தொல்காப்பியம் தமிழின் முதல் நூல், முதல் இலக்கணம். தமிழர்களின் அறிவியல் செய்திகளுக்கும், வாழ்வியல் விழுமியங்களுக்கும் வரையறை தரும் கலங்கரை விளக்கு. 2011 செப்டம்பர் 2-ம் தேதி, தினமணியில் எழுதிய கட்டுரையில் பேரா. தமிழண்ணல், மதுரைப் பல்கலையில் இருந்து ’சித்திரை மாதம் தமிழ் வருடப் பிறப்பாக தமிழர்களிடையே விளங்குகிறது. அதனைத் தொல்காப்பியர் திருநாள்’ என அறிவிக்கலாம் என எழுதியிருந்தார். திருவள்ளுவர் திருநாள், தொடராண்டு என தைப் பொங்கல் அமைந்துவிட்டதையும், அதற்கு இணையாகத் தொல்காப்பியர் திருநாள் வேண்டும் என்பது தமிழறிஞர்களின் வேண்டுகோள். ஒவ்வோர் ஆண்டும் அமெரிக்க சுதந்திர தினத்தில் 6000 தமிழர்கள் ஒன்று கூடி அமெரிக்காவின் பெருநகரத்தில் தமிழுக்கு விழா எடுக்கின்றனர். அப்போது, “தமிழின் உயிர் தொல்காப்பியம், தமிழரின் உயிர் திருக்குறள்” என்ற பெருவாசகம் முழங்குகிறது. 33 ஆண்டுகளாய், ஐம்பத்தைந்து அமெரிக்க நகரங்களின் தமிழ்ச் சங்கங்கள் கூட்டுப் பேரவை (fetna.org) இயங்குகிறது. பேரவைத் தலைவர் கால்டுவெல் வேள்நம்பி, செயலர் சித்திரை முதல் நாளைத் தொல்காப்பியர் திருநாள் என தமிழ்நாடு அரசாங்கம் அறிவித்துக் கொண்டாட வேண்டும் என்று தமிழக முதலமைச்சருக்குக் கடிதம் அனுப்பியுள்ளனர்.

தைப்பூசம், தமிழ்நாடு நாள் என்று புதிய விழாக்கள் அறிவிக்கப்பட்டுள்ளன. தமிழின், தமிழரின் அடிப்படை நூலைத் தந்த தொல்காப்பியர் திருநாள் எனச் சித்திரை முதல் நாள் (தமிழ்ப் புத்தாண்டு தினம்) வரும்போது, மாணவர்கள் இளைஞர்கள் எல்லோரும் தொல்காப்பியம், தமிழ்வழிக் கல்வி, நம் மரபுகள் இவற்றை வாழையடி வாழையாக வளர்ப்பதன் தேவையை நினைக்க ஒரு வாய்ப்பாக அமையும். திருவள்ளுவர் திருநாள் என பொங்கல் நாள் அமைந்துவிட்டது. அது தமிழ் இலக்கியத்தை உலகத்தார் எல்லோருக்கும் நினைவூட்டும் நாள். திருவள்ளுவர் போன்றோர் இலக்கியம் படைக்க தொல்காப்பியரின் இலக்கணம் அடிப்படை. தொல்காப்பியம் தான் தமிழின் முதல் நூல் என்று தமிழ் இலக்கியங்கள் பறைசாற்றுகின்றன.  திருவள்ளுவருக்குச் சில நூற்றாண்டுகள் முன் வாழ்ந்தவர் தொல்காப்பியர்.

தமிழ்நாடு அரசுக்கு வேண்டுகோள்

பொருள் இலக்கணம் என்பது ஆங்கிலத்தில் Poetics எனப்படும். மேலை நாடுகளுக்கு எல்லாம் பொருள் இலக்கண நூலை எழுதியவர் கிரேக்க மேதை அரிஸ்டாட்டில் ஆவார். இந்தியாவிலே முதலில் வாழ்க்கையை அகம், புறம் எனப் பிரித்து அதன் திணை, துறைகளும், ஆண்டின் ஆறு பருவங்களும், சூழலியல் உயிரிகளைப் பற்றிய மரபியலும் கொண்ட பொருள் இலக்கணம் எழுதியவர் தொல்காப்பியர் தான். எனவே, தொல்காப்பியர் ‘கிழக்கு திசையின் அரிஸ்டாட்டில்’ என்று போற்றப்படுகிறார். திராவிட மொழிகளை ஆராயவும், வடசொற்கள் அளவுக்கு மீறித் தமிழில் புகாமல் இருக்கவும், வேர்ச்சொல் ஆய்வுகளுக்கும், திராவிட மொழிகளின் ஒப்பிலக்கணம் படைக்கவும், சிந்து சமவெளி தமிழ் ஆய்வுகளுக்கும் தொல்காப்பியர் தந்த இலக்கணம் மூல ஊற்றாக விளங்குகிறது. தமிழரின் பெருமைகளில் முக்கியமானது தொல்காப்பியம்.

உலகளாவிய நிலையில் ஒவ்வொரு ஆண்டும் அன்னையர் தினம், குழந்தையர் தினம். அமைதி தினம் என்று குறிப்பிட்ட திங்கள், குறிப்பிட்ட நாளில் கொண்டாடப்பட்டு வருகிறது. அவைகளுக்கு மேலாக அதை ஒட்டி ஒவ்வொரு நாட்டிலும் ஒரு குறிப்பிட்ட நிகழ்வு. அந்த நாட்டின் மிகச் சிறந்த அரசியல் தலைவர் நாள் ஆகியவைப் போற்றும் அடிப்படையில் பல தினங்கள் கொண்டாடப்படுகின்றன. தொல்காப்பியம் மொழியியல், இலக்கியவியல் கருத்துகளோடு இயற்பியல் (‘ நிலம், தீ, நீர் வளியொடு ஐந்தும் கலந்த மயக்கம் உலகம் ( மரபியல் 91); உயிரியல் ( ‘ஒன்று அறிவதுவே உற்று அறிவதுவே என்று ஆறு வகை அறிவையும் பட்டியலிட்டதோடு ( மரபியல் 27), அவைகளை உடைய உயிரினங்களையும் விளக்கியுள்ளது ( மரபியல் 28-33) ; தாவிரவியல் (ஓரறிவு உடைய தாவரங்களில் புல், மரம் வேறுபாடு, மரபியல்,87) ; உடலியல் ( உந்தி முதலாக முந்துவளி தோன்றி . என்று எழுத்து பிறப்பை விளக்குவது, பிறப்பியல் 1) ; சமூகவியல் ( உயர்ந்தோன், இழிந்தோன், ஒப்போன் என்று மொழி பயன்பாட்டு அடிப்படையில் விளக்கியதோடு (எச்சவியல். 48) அந்தணர், அரசர், வணிகர் , வேளாளர் என்று தொழில் அடிப்படையில் விளக்கியது ( மரபியல் 71- 86) என்பவைகளோடு நூலியல் ( செய்யுளியல் 164 - 170) மரபியல் 99-102, 106-109) உரையியல் ( செய்யுளியல் 78, மரபியல் 102-105) கருத்துகள் காணப்படுவதால் தொல்காப்பியம் தமிழின் முதல் அறிவியல் களஞ்சியம் ஆகும்.

தமிழ் மாதப் பெயர்கள் ஐ என்றும், இ என்றும் முடியும் என சித்திரை, வைகாசி போன்ற 12 மாதப் பெயர்களின் இலக்கணத்தைத் தந்தவரும் தொல்காப்பியரே ஆவார். உயிர் மயங்கியலில்  (46) இகர ஈற்றுச் சொற்களின் புணர்ச்சி மாற்றத்தைக் கூறும்போது  ’திங்கள்முன்னே  இக்கே சாரியை’  என்பதால் வைகாசி, ஆனி, ஆடி, ஆவணி, புரட்டாசி, ஐப்பசி, மாசி, மார்கழி,பங்குனி என்பதும்,  சூத்திரம் (84) ஐகார ஈற்றுப் புணர்ச்சியை விளக்கும் பகுதி என்பதால் சித்திரை, கார்த்திகை, தை ஆகிய மூன்றும் அடங்கும். இதே போல,  27 நட்சத்திரப்  பெயர்களின்  கடைசி எழுத்துகளுக்கும் தொல்காப்பியம் நூற்பாக்கள் வழங்குகின்றன. தமிழர்கள் வாழ்வில் சித்திரை 1-ம் நாள் (சகாப்தம்) வருடப் பிறப்பாக பல நூற்றாண்டுகளாக விளங்குகிறது. மேட இராசியில் சித்திரை தொடங்குதலைச் சங்க இலக்கியம் பத்துப்பாட்டில் முதன்முறையாகக் காண்கிறோம். வளர்முகமாக இந்நாள் அமைந்துள்ளது. சித்திரை முதல் பங்குனி ஈறாக எல்லா மாதங்களுக்கும் இலக்கணம் அளித்தவர் தொல்காப்பியரே. எனவே, எந்த நாளையும் விடப் பொருத்தமாகத் தமிழ் வருடப் பிறப்பு நாள் ஆகிய சித்திரை ஒன்று அமையும். அதனை, அரசாணை வெளியிட்டு, தமிழ் வருடப் பிறப்பு (சித்திரை 1) அன்று ’தொல்காப்பியர் திருநாள்’ என அரசு ஆண்டுதோறும் கொண்டாடும் என அறிவித்திட வேண்டுகிறோம். தமிழ்நாட்டிலும், உலகெங்கிலும் வாழும் பல கோடித் தமிழரும் தமிழ் வளர்ச்சிக்கு நல்ல செயல் எனப் பாராட்டுவர். தமிழ் கற்கும் குழந்தைகளுக்கும் தொல்காப்பியர் பற்றி நினைவூட்டத் தொல்காப்பியர்  திருநாள் என்றும் நின்று உதவும்.

செ. வை. சண்முகம்

பேராசிரியர், அண்ணாமலைப் பல்கலைக்கழகம்

நா. கணேசன்                                                                                               

ஏரோஸ்பேஸ் விஞ்ஞானி , ஹூஸ்டன், அமெரிக்கா      












அணைக்கவா என்ற அமெரிக்கா! 1996

 ஈரோடு தமிழன்பன் ஐயாவின் முதல் அமெரிக்கப் பயண நூலில் சில பக்கங்கள். பக்கங்களைக் கிளிக்கினால் பெரிதாகிப் படிக்க வசதி. வருடி அலகிட்டு அனுப்பிவைத்த நண்பர், திரு. பெ. சண்முகம், நியூ யார்க் அவர்களுக்கு என் நன்றி பல.    நா. கணேசன்


 


 















ஸ்ரீ இரமணர் ஷட்கம் - நாமக்கல் கவிஞர் பாடல்

                    நற்றவசி ரமணரிஷி

                                        - நாமக்கல் கவிஞர் வெ. இராமலிங்கம்பிள்ளை

    சித்தர்களும் முத்தர்களும் செறிந்து வாழ்ந்து
        சேர்த்துவைத்த தவப்பயனின் சிறப்பே யாகும்.
    எத்திசையும் இவ்வுலகில் எங்கும் காணா
        எழில்மிகுந்த தமிழ்நாட்டின் அமைதி என்றும்
    அத்தகைய மரபினுக்கிங் காக்கம் தந்தே
       அருணகிரி நாதனுடை அருளைத் தேக்கி
    முத்திநெறி காட்டுகின்ற மோன ஞான
       முழுமதியாம் ரமணமகா முனிவன் ஜோதி

    வெற்றியென்றும் வீரமென்றும் வெறிகள் மூட்டி
        வேற்றுமையே மக்களிடை விரியச் செய்து
    கற்றுணர்ந்த பெரியவரைக் கசக்கப் பேசும்
       கசட்டறிவின் தலையெடுப்பைக் காணும் இந்நாள்
    பற்றொழித்த மெய்ஞ்ஞானி இவரே யென்று
        பலகோடி பக்தர்மனம் பரவச் செய்த
    நற்றவசி ரமணரிஷி வாழ்ந்த வாழ்வே
        நம்நாட்டின் பெரும்புகழின் ஜீவ நாடி.
    
   அணுவினுடன் அணுமோதி அழியச் செய்தே
         ஆருயிர்கள் பதைபதைக்க அவதி மூட்டப்
    பணவெறியும் பார்வெறியும் பற்றித் தூண்டும்
         பாதகமே சாதனையாய்ப் படிக்கும் இந்நாள்
    அணுவினுடன் அணுசேர அணைத்து நிற்கும்
        ஆண்டவனின் திருவருளை அறியச் செய்த
    குணமலையாம் ரமணரிஷி மோன வாழ்வே
       கொடுமைகளை நம்மிடையே குறைக்கும் போதம்.

    இன்றிருந்து நாளைக்குள் மறைந்து போகும்
        இச்சிறிய உடலினுக்குள் புகுந்து கொண்டு
    நன்றிருந்து பேசுகின்ற 'நான்யார்?' என்று
       நாளில்ஒரு தரமேனும் நாடிப் பார்த்தால்
    'என்றிருந்தோம்? எங்குவந்தோம்? எதுநாம்?' எல்லாம்
       எளிதாகக் கண்டுகொள்வாய் என்றே சொல்லிக்
    குன்றிருந்த விளக்கேபோல் திசையைக் காட்டும்
       குறிக்கோளாம் ரமணமகா குருவின் வாழ்க்கை.

    இந்திரியச் சுகங்களுக்கே ஓடி யாடி
       இழிவடைந்து துறவடைந்தோர் பலபே ருண்டு
    வந்தகடன் தீர்ப்பதற்கு வழியில் லாமல்
        வைராக்யம் பூண்டவர்கள் வகையும் உண்டு
    கந்தையற்றுத் தரித்திரத்தின் கவலை மாற்றக்
       காவியுடை அணிந்தவரைக் காண்ப துண்டு
    வந்துதித்த நாள்முதலாய்ப் பரத்தை நாடும்
        வைராக்யம் ரமணரிஷி வாழ்வாய் நிற்கும்.

    சக்திகளில் மிகச்சிறந்த சக்தி யாகும்
        துன்பங்கள் சகிப்பதையே சாதித் திட்டான்.
    வித்தைகளில் மிகப்பெரிய வித்தை யாகும்
        விருப்புவெறுப் பில்லாத வேள்வி செய்தான்.
    உத்திகளில் உச்சநிலை உள்ள தாகும்
        உள்ளத்தில் பொய்யாமை உடைய னானான்
    சித்திகண்ட ரமணரைநாம் சிந்தித் திட்டால்
        சித்தசுத்தி பெற்றுமிகச் சிறந்து வாழ்வோம்.
                                            - நாமக்கல் கவிஞர்

ஹிண்டு, ஃப்ரண்ட்லைன் பத்திரிகைகளில் பல ஆண்டுகளாகத் தமிழ் பிராமிக் கல்வெட்டுகள், மெகாலிதிக் கால இடுகாட்டு பதுக்கைகள், கல்வட்டம், ... அணுசக்தி, இஸ்ரோ, விஞ்ஞானம் பற்றி எழுதிவரும் டி. எஸ். சுப்பிரமணியன் அண்மையில் ஹூஸ்டன் வந்திருந்தார். பழமையான வரலாறுகளைக் காட்டும் தொல்லியல் கண்டுபிடிப்புகள், சோழர், பாண்டியர் காலக் கோவில்களின் ஓவியங்கள், மண்டபங்கள் இடிக்கப்படுதல் போன்றமை மீது தம் அனுபவங்களை 2 மணி நேரம் பேசினார். ’தி ஹிண்டு’ வெளியீடாக, அண்மையில் அவர் எழுதிய ரமண மகரிஷி பற்றிய நூலை எனக்குப் பரிசளித்தார். அந்நூலும், பிறவும் ஹிந்து தளத்தில் விற்பனைக்குக் கிடைக்கிறது: https://publications.thehindugroup.com/bookstore/Purchase அப்போது, ஓம்சக்தி (கோவை) இதழில் 2004-ல் வந்த நாமக்கல் கவிஞர் பாடலைப் பற்றி அனுப்பினார். முழுமையாக, ஆறு பாடல்களும், புலவர் கன்னியப்பன் பதிப்பில் உள்ளது இணையப் பல்கலை தளத்தில் உள்ளதைத் தந்துள்ளே

எண்சீர் விருத்தங்களான் இயன்ற இந்த ஆறு பாடல்களின் ஒரு சிறப்பு. முருகனின் திருமுறை தந்த அருணகிரிநாதரின் அருள்பெற்ற நற்றவசி (நல் தவசி) என்று போற்றுகிறார் நாமக்கல்லார். சரவணபவ என்னும் ஆறெழுத்து மந்திரம் ஆறுமுகனுக்கானதால், ஷட்கம் (ஆறு விருத்தங்கள்) ஆக ஆறு பாடல் செய்துள்ளார்.   

“ஆறுமுக மானபொருள் நீயருளல் வேண்டும், ஆதியரு ணாசல மமர்ந்த பெருமாளே” அருணைத் திருப்புகழ்.
சிரவை மதிராஜா, சிரவை ஆதீனப் பள்ளி, கோவை: https://www.youtube.com/watch?v=GUWjwhT0O8I
https://www.youtube.com/watch?v=5fnvoCv4L6A
https://www.youtube.com/watch?v=vmq-QN8wAgU
https://www.youtube.com/watch?v=7gPfv_wFdpY
இரமண இருடியின் அடியார் இசைஞானி இசையில்: https://www.youtube.com/watch?v=fi_GK5weUqw&
சினிமாவில், https://www.youtube.com/watch?v=ywo_OMY1mXY
https://www.youtube.com/watch?v=_5hxDKqdVVg
இப்பாடலின் உள்ளர்த்தம் வாசிக்க:  http://kaumaram.com/thiru/nnt1328_u.html

புகழ்பெற்ற ஷட்கம் ஒன்று: https://en.wikipedia.org/wiki/Atma_Shatkam
நா. கணேசன்

" ஸ்ரீ ஸ்கந்த ஷட்கம் “ ⚜

ஸ்ரீ ஸ்கந்த ஷட்க ஸ்தோத்ரம்
ஓம் ஸ்ரீகணேஶாய நமஹ:

(1)
ஷண்முகம் பார்வதீபுத்ரம் க்ரெளஞ்சஶைல விமர்தநம் ।
தேவஸேநாபதிம் தேவம் ஸ்கந்தம் வந்தே ஶிவாத்மஜம் ॥

ஆறுமுகனும், பார்வதியின் புத்ரனும், மலை உருவமெடுத்த க்ரௌஞ்சாஸுரனை வதைத்தவனும், தேவஸேனையின் கணவனும், தேவனும், சிவபுத்ரனுமான ஸ்ரீஸ்கந்தனின் திருவடிகளில் என்தலை தாழ்த்தி வணங்குகிறேன், திருப்பாதங்களில் சரணமடைகிறேன்.

(2)
தாரகாஸுர ஹந்தாரம் மயூராஸந ஸம்ஸ்திதம் ।
ஶக்திபாணிம் ச தேவேஶம் ஸ்கந்தம் வந்தே ஶிவாத்மஜம் ॥

தாரகாஸுரனை வதம்செய்தவனும், மயில் மீதுஅமர்ந்தவனும், ஞான வேலைக் கையில் தரித்தவனும்,சிவபுத்ரனுமான ஸ்ரீ ஸ்கந்தனின் திருவடிகளில் என் தலை தாழ்த்தி வணங்குகிறேன், திருப்பாதங்களில் சரணமடைகிறேன்.

(3)
விஶ்வேஶ்வர ப்ரியம் தேவம் விஶ்வேஶ்வர தநூத்பவம் ।
காமுகம் காமதம் காந்தம் ஸ்கந்தம் வந்தே ஶிவாத்மஜம் ॥

எல்லா உலகிற்கும் ஈசனான ஸ்ரீபரமேஶ்வரனின் அன்பிற்கு உரியவனும், தேவனும்,  ஸ்ரீவிச்வேஶ்வரனின் புத்ரனும், வள்ளி தேவசேனையிடத்தில் காமம் கொண்டவனும், பக்தர்களுக்கு அபீஷ்டங்களை அளிப்பவனும், மனதைக் கவருகின்றவனும் சிவபுத்ரனுமான ஸ்ரீ ஸ்கந்தனின் திருவடிகளில் என் தலை தாழ்த்தி வணங்குகிறேன், திருப்பாதங்களில் சரணமடைகிறேன்.

(4)
குமாரம் முநிஶார்தூல மாநஸாநந்த கோசரம் ।
வல்லீகாந்தம் ஜகத்யோநிம் ஸ்கந்தம் வந்தே ஶிவாத்மஜம் ॥

குமரக் கடவுளும், சிறந்த முனிவர்களின் மனதில் ஆனந்த வடிவமாய்த் தோன்றுகிறவனும்,வள்ளியின் கணவனும், உலகங்களுக்கு காரணமானவனும், சிவபுத்ரனுமான ஸ்ரீ ஸ்கந்தனின் திருவடிகளில் என் தலை தாழ்த்தி வணங்குகிறேன், திருப்பாதங்களில் சரணமடைகிறேன்.

(5)
ப்ரலய ஸ்திதி கர்தாரம் ஆதிகர்தாரமீஶ்வரம் ।
பக்தப்ரியம் மதோந்மத்தம் ஸ்கந்தம் வந்தே ஶிவாத்மஜம் ॥

ப்ரளயம் ரக்ஷணம் இவற்றைச் செய்கிறவரும், முதலில் உலகங்களைப் படைத்தவரும், யாவருக்கும் தலைவனும், பக்தர்களிடத்தில் அன்புகொண்டவனும், ஆனந்தத்தால் மதம் கொண்டவனும், சிவபுத்ரனுமான ஸ்ரீ ஸ்கந்தனின் திருவடிகளில் என் தலை தாழ்த்தி வணங்குகிறேன், திருப்பாதங்களில் சரணமடைகிறேன்.

(6)
விஶாகம் ஸர்வபூதாநாம் ஸ்வாமிநம் க்ருத்திகாஸுதம் ।
ஸதாபலம் ஜடாதாரம் ஸ்கந்தம் வந்தே ஶிவாத்மஜம் ॥

விசாக நக்ஷத்திரத்தில் பிறந்தவனும், உலகிலுள்ள யாவருக்கும் தெய்வமும், கிருத்திகையின் புத்ரனும், எப்பொழுதும் குழந்தை வடிவமாய் விளங்குகிறவனும், ஜடையை தரித்தவனுமான, சிவபுத்ரனுமான ஸ்ரீ ஸ்கந்தனின் திருவடிகளில் என் தலை தாழ்த்தி வணங்குகிறேன், திருப்பாதங்களில் சரணமடைகிறேன்.

(7)
ஸ்கந்த ஷட்கம் ஸ்தோத்ரமிதம் ய:படேத் ஶ்ருʼணுயாந்நர: ।
வாஞ்சிதாந் லபதேஸத்ய ஸ்சாந்தே ஸ்கந்தபுரம் வ்ரஜேத் ॥

ஆறு சுலோகமுள்ள இந்த ஸ்ரீஸ்கந்தனின் ஸ்தோத்திரத்தை பாராயணம் செய்பவர்கள், அவர்கள் கோரிய பொருளை உடன் அடைவார்கள். முடிவில் ஸ்ரீஸ்கந்தனின் பட்டினத்தில் அவனுடன் சேர்ந்து வசிப்பார்கள்.

இதி ஶ்ரீஸ்கந்த ஷட்கம் ஸம்பூர்ணம் ॥

Divine Couple in Ancient Indian Astronomy from Binjor to Adichanallur: Makara Viṭaṅkar & Kolli/Koṟṟavai

1.   1. Ancient Indian Astronomy: Binjor Seal, Early Harappan Period (3000 – 2600 BCE)

The Indus Valley civilization is the Cinderella of the ancient world. By a combination of circumstances it has been considerably overshadowed by its elder sisters of the Nile Valley and the Tigris-Euphrates Valley. It is more distant from Europe (and it was from Europe that the discoverers of all the ancient civilizations had come); it was discovered much later; and it has proved more difficult to fit into a coherent history of mankind. Unlike the civilizations of Egypt and Mesopotamia, which had been known by repute to the historians of Greece and Rome, and which were recorded in the Bible, the civilization of the Indus was unsuspected until 1921. Geoffrey Bibby (1969), Looking for Dilmun, A. Knopf, p. 174.

Encompassing over a million square miles area, the Indus civilization is larger than any other of the contemporary empires of its day, including the Mesopotamian, Egyptian or Chinese Bronze Age civilizations. Cultural uniformity of the Indus civilization is an wonder and, Sir Mortimer Wheeler has noted that the Indus civilization exemplifies “the vastest political experiment before the advent of the Roman Empire.” Sir Mortimer Wheeler, Early India and Pakistan: To Ashoka., 1968, Thames and Hudson, p. 98.

 Fig. 1   Viṭaṅkar & Kolli amulet/charm from Binjor, Rajasthan (Early Harappan Period) https://frontline.thehindu.com/arts-and-culture/heritage/a-harappan-export-processing-zone/article8815314.ece

This essay shows the cultural uniformity and continuity of the Indus religion based on Astronomy in the Bronze Age. The divine couple, Makara Viṭaṅkar & Kolli/Koṟṟavai is represented by their symbols respectively: (a) Viṭaṅkar (gharial crocodile) and (b) blackbuck for proto-Durgā in an amulet/charm from Binjor, Rajasthan. In this seal from Harappan site, named 4MSR, the 4600 years of Indian astronomy is evident: Rohiṇī (star Aldebaran) for proto-Durgā represented by her antelope, and pole star (then, star Thuban) represented by his gharial. Unfortunately, the head and tail of the gharial in the steatite seal got broken off. Comparing the depiction of the Gharial in amulet H-172 (Fig.2) and in the tablet H-180 (Fig. 3), especially its four legs that are concave when viewed in the front, Prof. Asko Parpola communicated via an email that the aquatic creature in Binjor tablet is indeed a gharial. In this article, Binjor is a short notation for Early Harappan site 4MSR near Binjor, Rajasthan. A line drawing and a clay model based on CAD 3D drawings can be made showing the broken limbs of the crocodile in the precious amulet displaying ancient Indian astronomy. It belongs to the Early Harappan Period (3000 – 2600 BCE). The front side of the Binjor amulet, at least 4600 years old is shown in Figure 1. On the back side in the amulet, a goat, a calf and a jackal are shown representing possibly farming and wilderness. The cultural uniformity of the Indus civilization can be seen in its religion from three sites – Harappa, Mohenjodaro, and Binjor - forming a core triangle of the Indus civilization. The Paśupati seal from Mohenjadaro has an exact equivalent with the deity replaced by a gharial. In the H-180 tablet, the Makara is shown with its head down just as the Pole star is described as  śiṃśumāra maṇḍala in later Indian astronomy texts. Gharial was considered an aspect/representative of the horned Paśupati deity (M-304) and it is often portrayed as a “Master of Animals” in a variety of mass-produced moulds and seals. Gharial is shown wearing the horns of bison bulls (Bos gaurus) or buffalo (M-1395). Significantly, the same kind of animals adorn the sides of Paśupati/Mṛgapati seal: tiger, elephant, rhinoceros and bison/buffalo. In the Gharial as Paśupati/Mṛgapati seals, the head of the tiger is turned backwards in a mode of attention, and there is an acacia tree standing near it. Upon a branch of the tree,  a  man  sits  (his  body  flexed  like  the letter S and legs in aṭṭaṇaṅkāl posture). His face is towards the gharial while the double hair buns (M-339, M-440, M-441, M-1393, M-1394, M-1395) at the back of his head are near the vertical trunk of the tree. The motif of the shaman on the tree with a tiger below is portrayed independently in a number of seals (M-309, H-163, K-49, H-176), and likely shows a priest of the tiger goddess. For more details,  Gharial god and Tiger goddess in the Indus valley, Some aspects of Bronze Age Indian Religion (2007) https://archive.org/details/IVCReligionByNagaGanesan2007/
                          Fig. 2   Gharial amulet from Harappa, H-172

                   Fig. 3   Gharial god mating with Tiger goddess, H-180

 2. Crocodile god in Post-Harappan period: Anthropomorphic Axe "Maḻuvāḷ Neṭiyōṉ" with Proto-Brahmi script

The Ochre Colored Pottery culture (OCP) in the Gangetic plains is a 2nd millennium BC Bronze Age culture of the Indo-Gangetic Plain (Ganges-Yamuna plain). It succeeds the Harappan Civilization. Bronze metal weapons and an Anhropomorphic Axe (AA) has been discovered in scores of sites from Haryana to Bihar. It has been a mystery to determine the identity of Anthropomorphic Axe. Whether it is the Vedic Vajra weapon has been tested and that hypothesis rejected (P. Yule). A chance find from Haryana Post-Harappan mound and the developments in the Early Iron Age succeeding OCP and the Tamil Sangam texts throw new light on the crucial AA identity. Some of the Anthropomorphic Axe sculptures have the Fish sign, numerous in Indus script, engraved in their chest. Both Fish and Crocodile signs occurring in astronomy and in Indus script mark the Dravidian linguistic connection with the Indus civilization.


Anthropomorph 1500–1000 B.C. "These anthropomorphic figures, harpoons, ax blades (celts), and antennae swords were cast and hammered from unalloyed copper. They may be dated to 1500 to 1000 B.C. Given that pure copper is a relatively soft metal and most of the objects show little or no signs of wear, it seems likely that their function was largely dedicatory. Hoards of such objects have been found across north India, the greatest concentration being in Uttar Pradesh. The findspots suggest they were ritually deposited in rivers or marshes, though several related antennae swords were recorded in late Indus Valley civilization (ca. 1500 B.C.) burials at Sanauli." 
See an Axe (double-bitted) evolving into an Anthropomorphic Axe. https://www.metmuseum.org/art/collection/search/50639 
https://www.metmuseum.org/art/collection/search/50588 Archaeologists and Classical Art historians have called these ritual bronzes of North India as Anthropomorphic Axe. Its Tamil name is "Maḻuvāḷ Neṭiyōṉ" as seen in Sangam texts. For a fuller discussion of the Anthropomorphic Axe in Megaliths from South India,  Gudimallam Linga, and the native name of AA in Sangam literature, read: https://archive.org/details/IVCReligionInIronAgeTamilNaduByNGanesan-2016-16thWSC/

Two lasting influences of Śaka clans in India are (1) Creation of Brahmi script in North India and (2) Dog sculpture representing the star Sirius in Gaṅgādhara panels carved in Pallava caves. Brahmi script is formed with most letters formed from two basic forms - circle and square. Interaction with Greeks in the Persian empire during Darius the Great with Gandhāra forming part of his kingdom led to this development. Greek capital letters form the model for most Brahmi letters. In fact these basic geometric forms are inscribed at the end of Tamil Brahmi inscription at Kongar Puliyangulam, near Madurai (Cf. M. Lockwood).  An early form of Pre-Mauryan Brahmi letters appears in Anthropomorphic Axe (AA) sculpture with a Makara (crocodile) face in Sonipat, Haryana around mid 6th century BCE. 

Worship of Varuṇa (Anthropomorphic Axe) in Maturai-k-Kāñci, a Sangam text:
anti viḻā
------------
nīrum, nilaṉum, tīyum, vaḷiyum,
māka vicumpōṭu aintu uṭaṉ iyaṟṟiya
maḻuvāḷ neṭiyōṉ talaivaṉ āka, 455

mācu aṟa viḷaṅkiya yākkaiyar cūḻ cuṭar
vāṭāp pūviṉ imaiyā nāṭṭattu
nāṟṟa uṇaviṉ urukeḻu periyōrkku
māṟṟu aru marapiṉ uyarpali koṭumār
anti viḻavil tūriyam kaṟaṅka, 460


Twilight Celebrations
---------------------

At the twilight festival, musical instruments are played, and abundant offerings are given according to unchanging traditions (of the Ṛgveda),  to the Great god (Varuṇa) as an axe weapon, who created the five elements of water, land, fire, wind and space.  To the fierce gods with faultless bodies, whose eyes do not blink, who wear bright flowers that do not fade, fragrant food offerings are given.

    Fig. 4 Anthropomorphic Axe (Makara Viṭaṅkar) with Pre-Mauryan Brahmi

 
An important anthropomorphic figure and a copper sword have been acquired by Archaeological Survey of India from Sabdar Ali, Sonepat district, Haryana. The village contains a large mound from Late Harappan and Post-Harappan period. It is a unique AA figure from Copper Hoard Culture period, perhaps ~600 BCE, with a crocodile head on a human male torso and is kept in the ASI Office, CAC section, Purana Qila, New Delhi. The Anthropomorphic Axe (AA) contains a composite animal in its chest which has similarities with the Unicorn figures of the Harappan seals. Above the “unicorn” are letter-like signs which resemble vaguely some Indus signs. The Copper Hoard anthropomorphic axe is actually a Makara “mugger”. Usually, due to lack of knowledge of the AA megalithic sculptures and Sangam texts of Tamil country and also the earlier Crocodile-Koṟṟavai couple in Harappan art, the Sonepat anthropomorphic axe figure is mistaken as a boar (Naman Ahuja, 2014, The body in Indian art and thought, Brussels). The continuity of religion of the Indus Civilization and its crocodile god is most likely shown in the Anthropomorphic Axe cult bronzes.

The Jaina emperor, Candragupta Maurya and his grandson, Aśoka spread Brahmi  throughout Indian subcontinent as the official script for all Indian languages. In Tamil Nadu, places like Kodumaṇal routinely yield pottery with Tamil Brahmi in the mid-5th century (K. Rajan, Early Writing System: A Journey from Graffiti to Brahmi, 2015, Madurai.)

 3. Divine Couple in the Megalithic South India (First Millennium BCE)

In the last three decades, huge monolithic sculptures, made with iron tool technology, have been discovered in Tamil Nadu, Karnataka and Andhra Pradesh. At Mottur, Udayarnattam, Sittannavasal, Midimalla, ... They may date to 800 – 500 BCE. When the knowledge on Harappan crocodile deity morphing into Anthropomorphic Axe in the Copper Hoard and OCP cultures in North India gets forgotten, it is interesting that the tradition is kept alive in South India from the Early Iron Age. These huge Anthropomorphic Axe stone sculptures are the earliest monumental art from South India. These monolithic AA sculptures face South, the direction of the dead, like later Dakshinamurti. Maturaikkāñci calls the all powerful deity as “Maḻuvāḷ Neṭiyōṉ” (the Great one in Axe Weapon form) who created all the five elements in the world. This Sangam text advises the king about the impermanence of human life and narrates scenes in Madurai starting in the east, circumambulating in counter-clockwise direction and in ending in the south. The megalithic dolmens and chamber tombs are the places where south-facing Anthropomorphic Axe sculptures are found.

Labyrinth designs, covering a large area, are found near these megaliths showing the interest of the ancients querying about Life and Death. Both Yama and Varuṇa hold a noose in their hands. Indeed Varuṇa is Death [mr̥tyur vai varuṇah, KS 13.2]. Neytal paṟai is the funeral drum in classical Tamil. Neytal, one of five landscapes "tiṇai" of Classical Tamil poems, is the littoral landscape whose deity is Varuṇa. Neytal paṟai 'funeral drum' is called paṭāap paṟai 'the drum that should not be beaten' due to association with Varuṇa by Tiruvaḷḷuvar. In the funerary rituals of Early Iron Age, the crocodile deity and his spouse, Koṟṟavai were worshiped. This is seen in the broken pots deposited in burial urns where the divine couple are shown as Crocodile and Koṟṟavai. Paddy crop and its grains, egrets associated with paddy fields, and blackbuck antelope, the vehicle of Koṟṟavai- Durgā are all depicted in the funeral pottery from Adichanallur (Figure 5). The contemporary monumental Anthropomorphic Axe sculptures in megaliths, and the presence of crocodile deity with his spouse in the burial urns make their identification possible.  Sri. T. S. Subramanian, The Hindu journalist talks of important Megalithic burials, Tamil Brahmi, and the most important pottery piece of Art found inside a funerary urn from Adichanallur: https://youtu.be/mJ2e1HgeSbo


 



                       Fig. 5 Makara Viṭaṅkar & Kolli/Koṟṟavai inside Burial Urn, Adichanallur

In very rare instances of later evolution, female anthropomorphs in megaliths are found in the Southern peninsula. At Kummatti in Karnataka, the divine couple appear as Axe anthropomorphs (AA). Of course, the prototype for this sculpture of deities is the double-bitted axe. The female Axe statue is symmetrical and curvy while the male Axe statue has straight edges. A female anthropomorph of Koṟṟavai with breasts is found in Andhra. 


  Fig. 6 Divine Couple as Anthropomorphic Axes, Megalitic site, Kummatti

An important part of Tamil funeral customs is that a son of the dead person, possibly the Vēḷir chieftain of the village called ūraṉ in Sangam texts, breaks a small pot (kalaśam) going around the pyre. Usually, the breaking of the kalaśam is done by last son for the father, first son for the mother (tāykkut talaimakaṉ, tātaikkuk kaṭaimakaṉ). The kalaśam pot that was broken at the funeral possesses one of the finest art ever produced in India and it was placed inside the mutumakkaḷ tāḻi. This ancient art pottery in Figure 5 may be at least 2600 years old exhibiting an amazing continuity of astronomy based religion of two millennia when we calculate from Binjor amulet(4600 years) to Adichanallur pottery shard. It uses a ceramic art technique called "raised-cord or cord-imitating decoration" and some broken pieces of these kind of ceramics have been found in Indus civilization. This raised-cord decoration is common in the well known Jomon pottery of Japan. The Kolli-Viṭaṅkar divine couple (dampatī), paddy plant with cattle egret are made slightly raised from the surface on the Applique Ware. Koṟṟavai sculptures of Pallava, Pandya, Chola periods with the blackbuck and also her elder sister Jyēṣṭhā (tavvai/mukaṭi/mūtēvi) are found in scores of spots in the paddy fields etc., all over Tamil country. Connection of Kolli/Koṟṟavai with Inanna of Mesopotamia has been dealt with in detail, and it will be an important study to compare Jyēṣṭhā of Sanskrit and Tamil texts, and iconology of her sculptures with Ereshkigal of Mesopotamia. Kolli/Koṟṟi and Muruku are called aṇaṅku, "spirits causing affliction" in Sangam texts probably much older than anthropomorph AA sculptures of the astronomy based religion introduced by the Vēḷir migration from the North during Iron Age brought in the Indus astronomy based religion of Durgā, Varuṇa and Kārtikeya to Tamil. This can be seen in Paripāṭal verse 5 which describes the birth of Skanda in detail.  Jyēṣṭhā-tavvai and her younger sister Durgā-kolli  with vāhana blackbuck sculptures available in Tamil Nadu in hundreds of places is a standing testimony to the continuity of religion from Indus valley of the Bronze Age.  Durgā-kolli  with vāhana blackbuck sculptures of the historic era in the First millenium CE derive directly from Adichanallur raised-cord image on the pottery deposited inside a burial urn, and even in Early Harappan amulet from 4MSR site near Binjor.

References:
(1) A. Parpola, Beginnings of Indian astronomy with reference to a parallel development in China.
in: History of Science in South Asia 1 (2013), pp. 21-78

(2) A. Parpola, Beginnings of Indian and Chinese Calendrical Astronomy
Journal of the American Oriental Society, Vol. 134, No. 1 (January-March 2014), pp. 107-112

(3) Paṭṭa-Mahiṣī: Proto-Koṟṟavai goddess in Indus civilization (Banawali and Mohenjadaro)
http://nganesan.blogspot.com/2021/01/banawali-mohenjadaro-proto-durga.html

(4) Indus seal, M-312 - Proto-Koṟṟavai war with Mahiṣa
http://nganesan.blogspot.com/2021/01/m312-seal-is-not-jallikkattu.html

(5) Kavari in Tirukkuṟaḷ and Sangam Texts: Dravidian word for Gauṛ bison and Tibetan yak  
http://nganesan.blogspot.com/2017/11/kavarimaa-tirukkural-conference-2017.html

(6) Parpola, Asko, (2000), Vāc as a Goddess of Victory in the Veda and her relation to Durgā, Zinbun, Kyoto University, 34, 2, pp. 101-143.
http://repository.kulib.kyoto-u.ac.jp/dspace/handle/2433/48782

(7) Kurush Dalal, Metal Men of the Doab: Still Figuring it Out  
https://www.livehistoryindia.com/history-daily/2020/06/17/anthropomorph